Masqualero

Zespół Masqualero istniał niecałą dekadę i z punktu widzenia czasów dzisiejszych, jego dokonania zostały nieco przyćmione przez inne osiągnięcia wybitnych norweskich muzyków, którzy ten zespół współtworzyli. W owym czasie zarówno kontrabasista Arild Andersen jak i perkusista Jon Christensen byli już rozpoznawalnymi w świecie muzykami, koncertującymi z wybitnymi postaciami sceny amerykańskiej i europejskiej. W tym jednak przypadku do współpracy zaprosili nieco mniej doświadczonych muzyków z rodzinnej Norwegii – saksofonistę Tore Brunborga, trębacza Nilsa Petera Molvaera i pianistę Jona Balke. Nazwę dla zespołu zaczerpnęli zaś ze znanej kompozycji Wayne'a Shortera.

Płytę rozpoczyna energiczny utwór "Ved Fossen", w którym słychać wpływy amerykańskiego nurtu muzyki jazz-rockowej (intensywna praca sekcji rytmicznej) i dokonań drugiego kwintetu Milesa Davisa. I te dwa źródła inspiracji są widoczne w zasadzie we wszystkich utworach zawartych na płycie, choć znaleźć można też wycieczki w stronę stylistyki free spod znaku Ornette Colemana i oczywiście liryczne ballady zagrane w owym nieuchwytnym, trudnym do opisania duchu Skandynawii.

Andersen i Christensen grają fenomenalnie, niestrudzenie napędzając i inspirując resztę grupy, a w odpowiednich momentach pozostawiając dość przestrzeni, by nie zaburzyć improwizacyjnej myśli solistów. Na szczególną uwagę zasługuje utwór tytułowy, który po raz pierwszy zarejestrowany został na płycie Milesa Davisa "Sorcerer" – tutaj wykonany jest nieco inaczej, bardziej energicznie, z młodzieńczą werwą. Tym samym brakuje mu jednak owej tajemniczości, którą potrafił ją okryć zespół legendarnego trębacza. Jest to jednak ciekawy przykład, jak do jazzowej tradycji podchodzili młodzi norwescy muzycy - bo chociaż liderzy i założyciele Masqualero dobiegali czterdziestki, to Molvaer i Brunborg mieli zaledwie 23 lata, a Balke lat 28. Tak więc analogie z drugim kwintetem Davisa są jak najbardziej na miejscu – tam również zespół wyraźnie dzielił się na młodsze i starsze pokolenie, czerpiące od siebie nawzajem. Można to uznać za kolejny przykład na skuteczność owego przepisu na dobrą grupę jazzową.

Płyta Masqualero wygrała norweską nagrodę Spellemannprisen za najlepsze nagranie jazzowe roku 1983. Dziś jest już nieco zapomniana, niemniej warto do niej wrócić, ponieważ stanowi zapis ciekawego momentu w dziejach norweskiego jazzu. Oto bowiem do głosu dochodzi drugie już pokolenie muzyków skandynawskich, co zaowocuje dalszym wyemancypowaniem się improwizowanej muzyki europejskiej jako niezależnej od amerykańskiej, charakterystycznej stylistyki jazzowej. Dla znawców tej sceny – pozycja obowiązkowa!