Kaizers Orchestra

Kaizers Orchestra to norweski zespół rockowy.

Aktualnie tworzą go Janove "The Jackal" Kaizer (Janove Ottesen) – wokal, gitara, instrumenty perkusyjne, Rune "Mink" Kaizer (Rune Solheim) – perkusja, Terje "Killmaster" Kaizer (Terje Vinterstø znany także jako Terje Winterstø Røthing) – gitara, instrumenty perkusyjne, Øyvind "Thunder" Kaizer (Øyvind Storesund) – kontrabas, Geir "Hellraizer" Kaizer (Geir Zahl) – gitara, wokal oraz Helge "Omen" Kaizer (Helge Risa) – organy wodne, instrumenty klawiszowe.

Historia zespołu sięga czasów szkolnych wokalisty Janove Ottesena i gitarzysty Geira Zahla i grupy Blod, Snått & Juling utworzonego w 1989. Kolejną przymiarką do Orkiesty Kaizerów był zespół gnom. W 1995 r. ukazał się pierwszy i ostatni album formacji zatytułowany "Mys". Płyta przeszła bez echa i gnom długo nie przetrwał ale młodzi muzycy się nie poddawali. Kolejny utworzony przez nich zespół - Kaizers Orchestra - spotkał się ze znacznie większym zainteresowaniem. Oprócz Janove i Geira w skład grupy weszli byli członkowie "gnoma" perkusista Rune Solheim, basista Jon Sjøen i keybordzista Helge Risa oraz - od 2001 r. - drugi gitarzysta Terje Vinterstø. Wiosną 2000 r. ukazał się ich pierwszy minialbum - Kaizers Orchestra EP znany także jako "Gul" (czyli żółty EP). Grupa, znana dotyczczas tylko w Stavanger i okolicach, dzięki występom na festiwalu by:larm i promocji radiowej zaczęła zdobywać popularność w całej Norwegii. Wydany we wrześniu 2001 r. przez małą niezależną wytwórnię Broiler Farm album Ompa til du dør okazał się być strzałem w dziesiątkę. Album nie tylko otrzymał doskonałe recenzje ale przyniósł zespołowi prawdziwą popularność - najpierw w rodzinnej Norewegii (gdzie zadebiutował na 37 pozycji zestawienia najlepej bestsellerowych albumów, stopniowo awansując by znaleźć się na miejscu pierwszym), a później także w Danii. Potwierdzeniem sukcesu były otrzymanie przez Kaizers Orchestra dwóch nagród Spellemanprisen - norweskich odpowiedników Grammy: dla najlepszego albumu rockowego 2001 r. za "Ompa til du dør" oraz dla najlepszego wykonawcy koncertowego.

Latem 2002 r. zespół wystąpił na festiwalu w Roskilde, co dało zespołowi możliwość zaprezentowania się międzynarodowej publiczności i przyniosło faktyczną, niesłabnącą do dziś, popularność w Danii.

Drugi album - Evig Pint - ukazał się w 2003 r. Od razu znalazł się na pierwszym miejscu norweskiego zestawienia najlepiej sprzedających się albumów, ale pozostał na nim zaledwie przez 14 tygodni, a więc znacznie krócej niż "Ompa". Krytycy również byli nieco chłodniejsi, choć generalnie płyta zebrała dobre recenzje.

W styczniu następnego roku zespół zarejestrował na płycie domo kolejne 30 utworów i zaczął szukać wytwórni płytowej, która byłaby zainteresowana nowymi piosenkami. Wytwórnią tą okazał się być niemiecki oddział Universal Music. Można było zakładać, że kontrakt z tą wytwórnią zapewni grupie - o ile nie karierę naprawdę międzynarodową (teksty w języku norweskim raczej taką wykluczały) - to większą popularność krajach niemieckojęzycznych. Trzecia płyta zespołu zatytułowana Maestro ukazała się w sierpniu 2005 r. jednocześnie w Norwegii i w całej Europie a zespół niezwłocznie rozpoczął zakrojone na większą niż dotychczas skalę tournée promocyjne, które ostatecznie objęło 65 krajów.

W Norwegii "Maestro" zadebiutował od razu na pierwszym miejscu listy bestsellerowych albumów i pozostał na niej przez 20 tygodni. Płyta spotkała się z wręcz entuzjastycznym przyjęciem ze strony krytyków, którzy jednogłośnie uznali ja za najlepszą w dotychczasowym dorobku grupy. Fakt, że płyta "Maestro" wydana została przez wielką wytwónię mógł zaniepokoić fanów grupy, znanej ze swojej żywiołowości i oryginalności, ale muzyce Kaizerów to nie zaszkodziło. Recenzenci podkreślali pomysłowość grupy, umiejętność wydobycia czegoś jeszcze, znalezienia nowych idei w znanym już i wypróbowanym stylu grupy. Piosenki są bardzo różnorodne, oscylują między gatunkami, mieszając w sobie elementy punku, folku, jazzu, rocka i nieodzownej muzyki bałkańskiej.

5 i 6 października 2005 r. zespół wystąpił w kopenhaskiej sali Vega; koncerty te zostały zarejstrowane dla potrzeb DVD oraz płyty koncertowej. Oba wydawnictwa ukazały się w marcu 2006 r. - DVD zatytułowane zostało "Viva la Vega" a dwupłytowy album koncertowy - "Live at Vega".

W październiku 2006 r. ukazała się również książka, zatytułowana "Kontroll på kontinentet", której autorem był Jan Zahl (starszy brat Geira). Książka zawiera prawie 150 zdjęć wykonnaych podczas tournée promującego album "Maestro".

Po kolejnym tournée, zatytułowanym "Grand Finale Tour", członkowie zespołu postanowili zrobić sobie przerwę i przez pewien czas skoncentrować się na własnych projektach. Mimo to Janove i Geir nadal pracowali nad materiałem na przyszły album Kaizerów - pierwsze kompozycje tradycyjnie już wypróbowane zostały na żywo podczas tournees z 2005 i 2006 r.

Kolejna płyta nagrana została w Planet Roc Studio w Berlinie pod kierunkiem kanadyjskiego producenta i inżyniera dźwięku Marka Howarda (Bob Dylan, Willie Nelson), a zmiksowana w Los Angeles.

Pierwszy singiel z nowego albumu, zatytułowanego Maskineri (Maszyneria) - ukazał się w grudniu 2007 r., a była nim piosenka "Enden av november". Płyta wydana została w Norwegii przez Petroleum Records, a na rynku międzynarodowym firmowała ją wytwórnia Sony BMG. W Norwegii pojawiła się w sprzedaży w lutym 2008 r.

"Maskineri" ma zdecydowanie odmienne brzmenie od poprzednich albumów Kaizerów - takie było założenie, utwory powstałe wcześniej i wykonywane już na koncertach (jak "Du og dine er even", "9 mm") zostały całkowicie przearanżowane. Różnica zaznacza się też w warstwie tekstowej - każda piosenek opowiada niezależną historię, brak jest znanych z imienia i nazwiska protagonistów, którzy zaludniali pierwsze trzy albumy grupy (Dieter Myers, Sonny).

12 grudnia 2008 r. zespół otrzymał nagrodę Bragdprisen ufundowaną przez region Rogalandu za zasługi poniesione dla promowania dialektu "jærsk".

Kilka utworów zarejstrowanych w Niemczech, Szwajcarii i Austrii podczas tournée "Maskineri" zostało wydanych na płycie "250 prosent". Album, pierwotnie wydany w formie płyty winylowej, dostępny był także jako download (iTunes). Wydaniu płyty tworzyszła także seria koncertów, podczas których Kaizers Orchestra wykonywała rzadko grane na żywo utwory ze swego repertuaru.

W lutym 2009 r. grupa oznajmiła, że właśnie zarejstrowała piosenki przeznaczone na przewidziany na kwiecień album składankowy.

Istornie, pod koniec kwietnia 2009 r. ukazała się płyta "Våre demoner". Złożyły się te utwory z repertuaru grupy, które z różnych przyczyn nie znalały się na wcześniejszych albumach (np. piosenka "Die Polizei" od lat wykonywana była na koncertach, została już raz nagrana z myślą o wydaniu na płycie "Evig Pint". Ostatecznie jednak zespół zdecydował się jej nie zamieszczać - na "Våre demoner" znalazła się nowa jej wersja.

W grudniu 2009 r. w plebiscycie zorganiownym przez program III norwskiego radia (P3) piosenki Kaizerów zdominowały czołówkę zestwienia: "Ompa "Ompa til du dør" wybrana została piosenką minionego 10-lecia, utwór "Kontroll på kontinentet" znalazł się na pozycji trzeciej, a "Maestro" na czwartej.

Przez następne dwa lata członkowie grupy pracowali nad różnymi projektami, jak np. sztuka teatralna oparta na wątkach pojawiających się na pierwszych trzech płytach Kaizerów. Sztuka autorstwa Tore Renberga, zatytułowana została "Sonny" i miała swoją premierę w Teatrze Rogalandu w Stavanger 11 listopada 2011 r.

Mimo formalnej przerwy w działalności cały czas zespół przygotowywał nowy materiał. Pierwsze utwory Orkiestra Kaizerów zagrała w styczniu 2010 r. na festiwalu Eurosonic w Holandii. Publiczność mogła wtedy usłyszeć po raz pierwszy takie piosenki jak "Philemon Arthur & The Dung", "Sju bøtter tårer er nok, Beatrice" czy "Femtakt Filosofi".

W lutym zespół zdradził, że pracuje nie nad jednym albumem ale nad trylogią, która zatytułowana ma być "Violeta Violeta". Grupa starannie zaplanowała najbliższe lata: premiera pierwszej części "Violety" przewidziana została na styczeń 2011 r., po jej wydaniu zespół miał się udać na tournée zakończone mocnym akcentem - jubileuszowym koncertem w sali Spektrum w Oslo. Część druga trylogii miała się znaleźć w sklepach jesienią 2011 r. - jednocześnie z DVD i CD z koncertu dziesięciolecia, a wydanie ostatniej płyty przewidywano na 2012 r.

Można na pozór ekscentrycznym Norwegom pozozdrościć talentów organizacyjnych albowiem plan ten został wykonany bez żadnych potknięć czy opóźnień.

W sierpniu 2010 r. wydany został pierwszy singiel - "Philemon Arthur & The Dung", a w październiku drugi - piosenka "Hjerteknuser".

Premiera pierwszej części trylogii - Violeta Violeta Volume I miała miejsce 31 stycznia 2011 r. Płyta otrzymała dość mieszane recenzje, ale publiczność przywitała powrót Kaizerów entuzjastycznie - płyta pojawiła się na pierwszej pozycji zestawienia najlepiej sprzedających się albumów i pozostała na niej przez 41 tygodni.

9 kwietnia 2011 r. odbył się koncert upamiętniający 10-lecie istnienia Kaizers Orchestra, zgodnie z zapowiedzią występ został zarejstrowany i wydany w formie DVD i CD.

11 listopada 2011 r. można śmiało nazwać "Dniem Kaizerów". Tego dnia wydana została druga część trylogii - Violeta Violeta Volume II i DVD/CD - "Live at Spectrum", tego samego dnia odbyła się również premiera sztuki "Sonny".

Druga część tylogii również zadebiutowała na pierwszym miejscu listy płytowych bestsellerów, pozostając w zestawieniu przez 25 tygodni.

Violeta Violeta Volume III ukazała się 12 listopada 2012 r.

W marcu 2013 r. zespół otrzymał dwie nagrody Spellemann - główną nagrodę, przeznaczoną dla Muzyka Roku oraz nagrodę za najlepszy wideoklip (do piosenki Begravelpolka).